فحش‌هایی مثل نقل و نبات

مادر در حالی که صورتش سرخ شده بود، لبهایش را با دندان گزید و نگاهی شماتت بار به پدر انداخت.
ماشین جلویی بدون توجه ترمز محکمی گرفته بود و پدر که نزدیک بود تصادف سختی با او بکند عصبانی شد، سرش را از ماشین بیرون کرد و چند ناسزای بسیار ناشایست نثار ماشین جلویی کرد و ....

مادر، اول خواست خودش را بزند به آن راه که اصلا نشنیده

اما دختر بچه بدجوری پاپیچ شده بود و دست بردار نبود

می خواست بداند معنی حرف پدر، چیست؟.............

 فحش از کجا می آید؟
فحش عبارت است از اینکه انسان امور بد و زشت را به واسطه کلمات صریح و در بعضی موارد رکیک و زننده بیان کند و افراد لاابالی و بی شرم و حیا آن عبارات را صریحا بر زبان جاری می کنند

در روایات ما آمده است که خداوند باحیا و کریم است و عفت و غیرت می ورزد و الفاظ رکیک در کلامش نیست

رسول اکرم (ص) می فرماید:
خداوند بهشت را بر هر فحاش بی آبرو و کم شرمی که باکی از آنچه گوید و آنچه به او گویند ندارد حرام کرده است

ناسزا و دشنام در اصطلاح و کاربردهای عمومی شامل عیب جویی و گفتن عیب دیگران نیز می شود و بنابراین ناسزاگویی شامل هر نوع سخن زشتی است که موجب رنجش شخص مقابل شده و تحت تاثیر آن، منفعل شود.

اما نباید فراموش کرد که اولین تیر دشنام به خود دشنام گو اصابت می کند. از آثار و پیامدهای دشنام گویی در گوینده می توان به کاهش اعتبار و ارزش اجتماعی دشنام گو است اشاره کرد .ناسزاگویی و بددهانی از اعتبار و شأن گوینده کاسته و شخصیت و اعتبار اجتماعی او را زیر سوال می برد.

 عوامل ناسزاگویی
از منظر علم روان شناسی تحت هیچ شرایطی نمی‌توان به طور کامل فرهنگ فحاشی را ریشه کن کرد اما با اتخاذ رویکرد های مناسب می‌توان آن را کاهش داد. در ذیل برخی از عوامل دشنام گویی و راه حل‌های برطرف کردن آنان بیان می شود:

شوخ طبعی: عده ای از افراد همواره فحش را چاشنی مزاح‌ها و شوخی‌هایشان می‌نمایند که این امر از نظر اسلام ناپسند است. شاد بودن و شاد کردن مردم بسیار نیکو و پسندیده است اما نه به قیمت اهانت و فحاشی.

جلب توجه و خودنمایی: متأسفانه امروزه فرهنگ دشنام گویی تنها منحصر به اوباش نیست بلکه در تمام سطوح جامعه و خصوصاً در میان کودکان و نوجوانان هم رخنه کرده است. کودکی و نوجوانی از دوره های حیاتی زندگی است که شخصیت آدمی در آن شکل می‌گیرد. از خصوصیات نوجوان میل به جلب توجه و مطرح شدن توسط جامعه است. که گاهی برخی نوجوانان برای خودنمایی فحاشی می‌کنند.

خودستایی و تحقیر دیگران: عموماً هنگام آغاز یک درگیری بین دو فرد یا دو گروه،  هر یک از طرفین تلاش می‌کند که با توهین به دیگری خود را قوی جلوه دهد و فرد یا افراد مقابلش را تحقیر نماید.

خشم و غضب: افرادی که انسان را خشمگین می‌کنند او را وادار می‌سازند که دشنام دهد زیرا هنگام غضبناک بودن انسان از نیمی از عقل برخوردار است و ممکن است دست به هر کاری بزند و یا هر کلامی را بر زبان جاری سازد.

متاسفانه افرادی که به بد دهانی و دشنام گویی عادت کرده اند مکررا از چند واژه معدود تکراری، رکیک و زننده استفاده میکنند. برای واژه های رکیک یک معادل مودبانه بیابید. چند واژه قدرتمند و تاثیر گذار یافته و آنها را بکار برید

به نظر می رسد با توجه به این مسایل بیان شده لازم است کسی که دچار مشکل و حتی اختلال ناسزاگویی است برای ترک این رفتار ناشایست باید اقدام کند لذا در ادامه این یادداشت به چنین افرادی توصیه می شود:

بر زیان آور بودن بد دهانی اذعان کنید: شما بد دهانی میکنید چرا که دشنام گویی آسان، مفرح، نوعی رک گویی، تاکید کننده و قانون شکن بوده و درد و خشم را کاهش میدهد. اما مطمئن باشید جنبه های منفی آن بیش از جنبه های بظاهر مثبت آن است. شما با بد دهانی نمیتوایند در بحثها پیروز گردید-دشنام گویی ذکاوت، زیرکی و سخن وری شما را اثبات نمیکند- شما با بد دهانی قادر به جلب احترام و تحسین دیگران نخواهید بود- با بددهانی نمیتوان ایجاد انگیزش کرد فقط میتوان ارعاب کرد.


از گامهای کوچک شروع کنید: همواره تصور کنید مادر، دختر خردسال و یا کسی که با وی رودربایستی دارید در کنارتان حضور دارد. عوض استفاده از صفات اهانت آمیز و رکیک برای تاکید، از تغییر لحن و آهنگ در واژه ها و جملات بهره گیرید.برای شرح و توصیف اشیاء، آدمها، حیوانات و کارها از واژه های رکیک اجتناب ورزیده و بجای آن مفصل تر شرح دهید.

کمی صبورتر باشید: آستانه تحمل خود را افزایش دهید. سریع از کوره در نروید و در اموری که کنترلی بر آنها ندارید بردباری به خرج دهید.

دشنام نگویید، کنار بیایید: ما در جهان ناکامل و غیر ایده آل زندگی میکنیم. اما انتظارات ما بطور روز افزون در حال افزایش است. روز به روز شرایط دشوارتر و بد تر شده و تاخیرها، ناکامی ها و نا امیدیها افزایش می یابند. ما چاره ای نداریم مگر اینکه با آنها کنار بیاییم. بد دهانی و دشنام گویی مشکلی را حل نمیکند.
فحش دادن

به جای دشنام گویی، از الفاظ قدرتمند و محکم استفاده کنید:  متاسفانه افرادی که به بد دهانی و دشنام گویی عادت کرده اند مکررا از چند واژه معدود تکراری، رکیک و زننده استفاده میکنند. برای واژه های رکیک یک معادل مودبانه بیابید. چند واژه قدرتمند و تاثیر گذار یافته و آنها را بکار برید.

- اول فکر کنید، بعد واکنش دهید: تخلیه هیجانات منفی با کمک چند کلمه رکیک و مشمئز کننده، کاری بسیار آسان است و حتی شاید عصبانیت شما را هم در ابتدا کاهش دهد اما شخصیت و اعتبار شما را زیرسوال میبرد. پیش از اینکه سخن بگویید از پیامدها و اثرات احتمالی آن مطمئن شوید. چنانچه پس از اینکه حرفی زدید متوجه شدید که گفتارتان توهین آمیز و گستاخانه بوده به عقب باز گشته و موشکافانه نوع تعبیر و جمله بندی خود را بررسی کنید. به تدریج با اصلاح اشتباهات گذشته خوش زبانی را تمرین کنید.

و در آخر فراموش نکنید که:
ترک بد دهانی همچون سایر عادات نامناسب و نامطلوب نیاز به تمرین، پشتکار، حمایت دیگران و اراده راسخ دارد. نه تنها واژه های قبیح را باید ترک کنید بلکه احساسات و هیجاناتی که شما را به دشنام گویی وا میدارند را نیز باید تحت کنترل در آورید. با زبان پالوده صحبت کنید و افکار مثبت را جایگزین افکار منفی کنید. ببینید در کدام شرایط بیشتر دشنام می دهید و شیوه رفتار و برخورد خود را نسبت به آن موقعیت تغییر دهید.

نوشتن دیدگاه